دوره آموزش تخصصی DAX

به‌طورکلی، دو رویکرد اساسی در هوش تجاری وجود دارد. در این قسمت، به‌طور مختصر به تفاوت اصلی این دو حوزه پرداخته خواهد شد. در رویکرد Analysis ، وظیفه اصلی فرد، ساخت داشبوردهای تحلیل داده به کمک ابزارهای گوناگون نظیر Power BI ، Grafana، کتابخانه‌های بصری‌سازی داده در پایتون و… است. در رویکرد دیگر، ایجاد الزامات هوش تجاری در سازمان‌ها در شرایط واقعی مورد بررسی قرار می‌گیرند و فرد مسلط در این حوزه، در زمینه‌هایی نظیر SSIS ،SSAS و SSRS باید خبره بوده و قادر به احصای فرآیندهای مهم در ETL و پاکسازی داده باشد.

   ▪️  بررسی یک سوءتفاهم بزرگ درخصوص تفاوت BI و Power BI
   ▪️  مروری بر دو مسیر مختلف در هوش تجاری
   ▪️  بررسی جایگاه نرم‌افزار Power BI در بین نرم‌افزارهای بصری‌سازی داده
   ▪️  ضرورت استفاده از کدنویسی در DAX
   ▪️  بررسی کاربردهای DAX
   ▪️  بررسی اهداف اصلی استفاده از DAX

   ▪️  ساخت سنجه یا Measure
   ▪️  ساخت ستون
   ▪️  ساخت جدول

در این فصل، سه کار اصلی که به کمک DAX قادریم در Power BI انجام دهیم، شامل ساخت سنجه، ساخت ستون و ساخت جداول، را به‌طورکلی مرور می‌کنیم و یاد می‌گیریم در پروژه‌های واقعی به‌دلیل کثرت بالا روابط ایجادشده، می‌توانیم از امکاناتی در جهت دسته‌بندی روابط و فرمول‌های ایجادشده استفاده نماییم.

   ▪️  بررسی انواع توابع پرکاربرد در DAX
   ▪️  توابع تجمیعی
   ▪️  توابع مربوط به زمان و تقویم
   ▪️  توابع شرطی
   ▪️  توابع اطلاعاتی
   ▪️  توابع مالی
   ▪️  توابع فیلتر
   ▪️  توابع آماری
   ▪️  توابع رشته‌ای

   ▪️  بررسی مجموعه توابع ایجاد رابطه در مدل داده
   ▪️  بررسی توابع مرتبط با اتصال جداول
   ▪️  بررسی توابع تکرارپذیر
   ▪️  بررسی توابع مرتبط با زمان
   ▪️  بررسی توابع ریاضی و مثلثاتی

این سناریو دارای شباهت بالایی با پروژه قبلی است؛ با این تفاوت که به جای چندین سنجه، مجموعه‌ای از Attribute داریم و برروی صفحه درنظر داریم تا یک سنجه خاص را براساس چندین attribute تحلیل نماییم. مشخصاً در این پروژه، اسلایسر ما به انتخاب یک attribute می‌پردازد. برخلاف تصور، پیاده‌سازی این پروژه با دشواری‌ها و نکات فراوانی نسبت به پروژه قبلی همراه است.

دیتابیس‌های واقعی دارای شرایط فراوان عدم قطعیت و ناسازگای داده هستند. در چنین شرایطی، باید همیشه آمادگی لازم را در جهت مدیریت چنین مواردی درنظر گرفت. در این قسمت، در قالب چند پروژه کوتاه، به مرور مهم‌ترین توابع خطا در Power BI می‌پردازیم.

به‌طورکلی، در طراحی یک دیتابیس، مواردی چون سن کارمندان و یا سابقه کاری آن‌ها به‌عنوان یک موجودیت یا ویژگی مستقل درج نمی‌گردد. علت این امر این است که با تمام‌شدن آن سال، لازم داریم به‌طور دستی و یا با یک کوئری خاص، سن تمامی افراد و یا سابقه کاری آن‌ها را یک واحد افزایش دهیم.

نکته مهم‌تر این که تاریخ تولد تمامی افراد الزاماً یک روز نیست و این موضوع، دشواری‌ها و چالش زیادی را ایجاد می‌کند. راه حل بهتر در این زمینه، این است که یک مبدأ زمانی نظیر تاریخ تولد و یا تاریخ استخدام به‌عنوان مبنا لحاظ شده و هر لحظه که درنظر داشتیم، به کمک فراخوانی زمان فعلی، فاصله زمانی را تا آن لحظه محاسبه نماییم.

در این مینی‌پروژه، این کار را به کمک DAX انجام خواهیم داد و در قالب یک ستون مستقل، سن، سابقه کاری، زمان منتظرماندن کالای پیش‌ساخته در انبار و تمامی موارد مشابه را قادر هستیم پیاده‌سازی نماییم.

اساساً در دنیای برنامه‌نویسی، انجام یک کار تکراری، فرآیندی بیهوده و بی‌معنی است. تصور کنید چهار ویژوال روی صفحه به شکل‌های گوناگون ایجاد کرده‌ایم که Attribute تحلیلی در همه آن‌ها یکسان است و به بیان اطلاعات براساس چهار سنجه یا measure مختلف در این مورد می‌پردازد. چنین موضوعی، علاوه‌بر کاهش بصری داشبورد، فضای قابل توجهی را نیز از صفحه اشغال نموده است.

در این پروژه، به کمک DAX سعی چهار نمودار را با یک نمودار جایگزین نموده و یاد می‌گیریم چطور سنجه‌ها را به یک اسلایسر منتقل کنیم. با انتخاب هر جزء اسلایسر، محتوا و عنوان نمودار به‌صورت پویا تغییر می‌نماید. این مثال، درواقع اساس و مبنای تهیه و تدوین داشبوردهای پویا خواهد بود.

یکی دیگر از جلوه‌های جالب در پیاده‌سازی داشبورد پویا، تغییر متن کارت‌ها و یا عنوان ویژوال‌ها به‌صورت هوشمند است. مثلاً با انتخاب یک اسلایسر خاص، عنوان کلید رفتن به مرحله بعدی تغییر یابد. در این قسمت، به مرور پروژه‌ای در این خصوص خواهیم پرداخت.

یکی از موارد بسیار مطرح و محبوب در داشبوردهای سازمانی، ایجاد یک نمودار سازمانی در داشبورد طراحی شده است. اکثراً به‌اشتباه، جهت طراحی چنین مواردی، از ویژوال Decomposition tree استفاده می‌گردد. در این پروژه می‌آموزیم که این موضوع را براساس DAX و برروی یک ماتریس با قابلیت بالا ایجاد نماییم.

متأسفانه علی‌رغم پیگیری‌های مکرر در کامیونیتی اصلی Power BI ، تاکنون امکان استفاده از تاریخ هجری شمسی در داشبوردها فراهم نشده است. در صورتی که در اکثر سازمان‌ها در ایران، تمامی جلسات، قراردادها، رویدادهای فروش و…، براساس تاریخ شمسی در دیتابیس ثبت می‌گردند. لذا این امر ضروری، لازم است تا به نوعی مدیریت و تسهیل گردد. در این پروژه به‌طور مبسوط به معرفی دیتابیس PersianDimDate پرداخته و می‌آموزیم که چطور این موضوع را مدیریت نماییم. سناریوهای گوناگونی در این پروژه مطرح خواهد شد تا شما دوستان عزیز قادر باشید براساس نیاز خود، به توسعه موارد در سازمان بپردازید.

ایجاد دسترسی، یکی از کلیدی‌ترین و مهم‌ترین ارکان یک داشبورد موفق و کاربردی است. خصوصاً در ایران که داده دارای طبقه‌بندی‌های فراوانی جهت بررسی است، این موضوع بسیار حائز اهمیت خواهد بود. تصور کنید برای یک فروشگاه زنجیره‌ای در شهر تهران، یک داشبورد جامع فروش تدوین شده است. این فروشگاه در مناطق گوناگون شهر دارای شعبه است. نقش اصلی و بدون محدودیت برای مدیرعامل این فروشگاه بوده که قادر است به میزان فروش تمامی شرکت‌ها دست یابد. ولی منطقی نیست شعبه پونک، از فروش شعبه آجودانیه خبردار باشد و هر مدیر شعبه، فقط باید قادر به دیدن اطلاعات مربوط به شعبه خود باشد. این موضوع، تحت عنوان ایجاد دسترسی و امنیت دسترسی در Power Bi مطرح است.

در این پروژه، بحث ایجاد و مدیریت دسترسی با سناریوهای گوناگونی نظیر RLS و ایجاد دسترسی روی صفحات مرور و پیاده‌سازی خواهیم نمود.