راهنمای مانیتورینگ Job های بانک اطلاعاتی | روش ها، ابزارها و مراحل

مانیتورینگ Job های بانک اطلاعاتی یکی از عملیات‌هایی است که امروزه برای نظارت برروی پایگاه داده و به‌منظور کنترل افزایش یا کاهش تعداد ردیف‌های موجود در آن صورت می‌گیرد. برای نظارت بر جدول‌های پایگاه داده و بررسی تغییرات اعمال‌شده روی آن‌ها، می‌توانید یک شرط نظارتی را به تعریف Job اضافه کنید. در چنین شرایطی، هنگامی که شرط مشاهده می‌شود، Job نیز تکمیل خواهد شد. نکته کلیدی این است که برای اجرای این Job ها، سیستم شما نیازمند یک WA Agent برای یونیکس، لینوکس یا ویندوز و همین‌طور یک WA Agent برای پایگاه داده است. به این ترتیب، شما می‌توانید تمام این عملیات را به‌خوبی و با موفقیت انجام دهید و نتیجه مطلوبی را نیز دریافت کنید. با مطالعه این مقاله، با روش‌های مانیتورینگ Job های دیتابیس ، دلایل اهمیت و مراحل لازم برای آن آشنا خواهید شد.

روش های مانیتورینگ Job های بانک اطلاعاتی

روش های مانیتورینگ Job های بانک اطلاعاتی عبارتند از:

• مانیتورینگ Job های زمان‌بندی‌شده (Scheduled Jobs): نظارت منظم بر جاب‌های برنامه‌ریزی‌شده به مدیران سیستم اجازه می‌دهد تا ترندها را شناسایی کرده و گزارش‌هایی را در طول زمان ایجاد کنند. این رویکرد، به‌ویژه برای اموری مانند شناسایی افت عملکرد بلندمدت و الگوهای استفاده از منابع، مفید است. می‌توانید Job های زمان‌بندی‌شده را با کمک ابزارهای زمان‌بندی داخلی موجود در سیستم‌های مدیریت پایگاه داده یا نرم‌افزار زمان‌بندی شخص‌ثالث پیکربندی کنید.
• Trigger-Based Monitoring: در رویکرد نظارت مبتنی‌بر Trigger، به هشدارها یا اعلان‌های اتوماتیک‌شده‌ای اکتفا می‌شود که براساس معیارها یا آستانه‌های (Thresholds) از پیش‌تعریف‌شده ایجاد شده‌اند. این تریگرها در پاسخ به رویدادهای خاص پایگاه داده، مانند افزایش ناگهانی زمان اجرای کوئری یا بروز خطاهای پایگاه داده فعال می‌شوند و به Administrator این امکان را می‌دهند تا سریعاً به بررسی مشکلات بحرانی بپردازند. 

دلایل اهمیت مانیتورینگ Job های بانک اطلاعاتی

دلایل مختلفی بر کلیدی‌بودن نقش مانیتورینگ Job های بانک اطلاعاتی دلالت دارند که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:

• تشخیص زودهنگام مشکلات: اگر نظارت و مانیتورینگ Job های بانک اطلاعاتی به‌صورت فعالانه انجام شود، آنگاه امکان تشخیص زودهنگام مشکلات بالقوه مانند Bottleneck های عملکردی، خطاهای پایگاه داده یا نقض‌های امنیتی به‌وجود می‌آید. به این طریق، سازمان می‌تواند پیش از تأثیرگذاری مشکلات بر عملیات تجاری، اقدامات اصلاحی لازم را انجام دهد. تشخیص زودهنگام مشکلات بالقوه، خطر خرابی و ازدست‌رفتن داده را می‌کاهد و به‌دنبال آن، تأثیر احتمالی آن بر بهره‌وری و درآمد را به حداقل ممکن خواهد رساند.
• بهینه‌سازی عملکرد: سازمان‌ها می‌توانند با تجزیه‌وتحلیل متریک‌های عملکرد پایگاه داده و شناسایی زمینه‌های بهبود، تخصیص منابع را بهینه‌سازی کنند، اجرای کوئری‌ها را ساده‌سازی کرده و درمجموع، کارایی کلی سیستم را افزایش دهند. بهینه‌سازی عملکرد با به حداکثر رساندن استفاده از منابع، مزیت‌هایی همچون بهبود تجربه کاربری، افزایش کارایی و صرفه‌جویی در هزینه موجود را به‌همراه دارد.
• انطباق و امنیت: مانیتورینگ فعالیت‌های پایگاه داده برای حفظ انطباق نظارتی (Regulatory Compliance) و تضمین امنیت داده ضروری محسوب می‌شود. سازمان‌ها می‌توانند با پیگیری دقیق دسترسی کاربر، ممیزی (Auditing) تغییرات مربوط به Object های پایگاه داده و اجرای سیاست‌های نگهداری داده، خطر نقض داده را کاهش دهند و انطباق با مقررات صنعت را نشان دهند. شایان ذکر است که انطباق با مقررات، ازجمله GDPR ،HIPAA و PCI-DSS ، برای محافظت از داده‌های حساس و اجتناب از عواقب قانونی ضرورت دارد.

ابزارهای مانیتورینگ Job های بانک اطلاعاتی

برای مانیتورینگ جاب های دیتابیس می‌توان از ابزارهای زیر استفاده کرد:

• Oracle Enterprise Manager: یکی دیگر از ابزارهای مانیتورینگ Job های بانک اطلاعاتی، OEM است که قابلیت‌های نظارتی وسیعی را برای پایگاه‌های داده Oracle ارائه می‌دهد. شما می‌توانید ازطریق OEM، به مزایایی همچون نظارت بر عملکرد در زمان واقعی، تشخیص و مدیریت خودکار لود کاری دسترسی داشته باشید. OEM یک کنسول مدیریت یکپارچه به‌منظور نظارت بر چندین نمونه پایگاه داده Oracle ارائه می‌دهد و به‌واسطه آن، مدیران سیستم می‌توانند به‌طور مؤثر، محیط پایگاه داده خود را مدیریت و بهینه‌سازی کنند.
• Nagios: این ابزار، یک پلتفرم نظارت ‌متن‌باز است که امکان سفارشی‌سازی‌شدن برای نظارت بر جنبه‌های مختلف عملکرد پایگاه داده، ازجمله در دسترس بودن سرور، استفاده از فضای دیسک و زمان پاسخگویی کوئری پایگاه داده را دارد. Nagios راه حل مانیتورینگ منعطف و مقیاس‌پذیری است و به سازمان‌ها قابلیت نظارت مؤثر بر زیرساخت پایگاه داده و شناسایی و رفع مشکلات را می‌دهد.
• Datadog: این پلتفرم برای نظارت و تجزیه‌وتحلیل مبتنی‌بر ابر است که راه حل‌های نظارتی قوی را برای طیف گسترده‌ای از سیستم‌های پایگاه داده، ازجمله MySQL ،PostgreSQL ،MongoDB و Amazon RDS ارائه می‌دهد. با ویژگی‌هایی مانند داشبوردهای قابل تنظیم، هشدارها و تشخیص ناهنجاری، Datadog بینش‌های عملی درمورد عملکرد و در دسترس بودن پایگاه داده ارائه می‌دهد. معماری ابری Datadog به سازمان‌ها اجازه می‌دهد تا زیرساخت پایگاه داده خود را به‌صورت real-time نظارت کنند و تلاش‌های نظارتی خود را با رشد کسب و کارشان مقیاس‌بندی کنند.

مراحل لازم برای مانیتورینگ Job های بانک اطلاعاتی

برای مانیتورینگ Job های بانک اطلاعاتی ، مراحل زیر را به‌صورت گام‌به‌گام دنبال کنید:

گام اول: ساخت یک Database Monitor Job

در بخش پارامترهای Job ، دسته Primary را انتخاب کنید. ویژگی‌های زیر را در بخش Parameter Values pane وارد کنید:

• نام: نام جابی که می‌خواهید آن را زمان‌بندی کنید.
• نام کاربری: نام کاربری برای Job خود
• ماشین: ماشینی که Job در آن اجرا می‌شود.

توجه: نام کاربری باید حداکثر ۶۴ کاراکتر باشد و کاراکترهای معتبر از حروف a تا z ،A تا Z و ۰ تا ۹، نقطه، خط فاصله، آندرلاین و هشتگ خواهند بود. علاوه‌براین، ماشین شما باید در Workload Automation AE تعریف شده باشد تا Job شروع به کار کند.

گام دوم: تنظیمات مانیتورینگ دیتابیس

در بخش پارامترهای Job، دسته DBMON را انتخاب کنید.

ویژگی‌های مربوط به مانیتورینگ دیتابیس را در Parameter Values pane وارد کنید:

• نام جدول: نام جدول یا دسته‌ای از ویژگی‌ها که می‌خواهید مانیتور کنید.

در این بخش، می‌توانید سایر ویژگی‌ها را نیز انتخاب و ویژگی‌های مشترکی را که برای همه انواع Job ها اعمال می‌شود، به مجموعه ویژگی‌های خود اضافه کنید.

گام سوم: ذخیره سازی Job

در این گام، برای ذخیره‌سازی جاب اقدام کنید. اکنون مانیتورینگ Job پایگاه داده شما، به شکل صحیح تعریف شده و آماده استفاده است.

با انجام مراحل فوق، می‌توانید به‌طور کامل و کارآمد، به مانیتورینگ Job های بانک اطلاعاتی خود بپردازید.

مانیتور پایگاه‌ داده دارای چه ویژگی هایی است؟

در ادامه بررسی موضوع مانیتورینگ Job های بانک اطلاعاتی ، ویژگی‌های Database Monitoring را شرح می‌دهیم:

• نام جدول: نام جدول پایگاه داده برای نظارت بر تغییرات آن مشخص می‌شود. این نام حداکثر می‌تواند ۱۲۸ کاراکتر داشته باشد.
• ویژگی JIL attribute: مشخص می‌کند که آیا جدول به‌صورت مداوم در شرایط نظارت قرار داشته باشد یا خیر؟ درصورتی که این گزینه و ویژگی را انتخاب کنید، هربار که شرایط مشخص‌شده اتفاق بیافتد، یک هشدار در فایل گزارش زمان‌بندی نوشته می‌شود. دقت داشته باشید که این ویژگی، به‌صورت پیش‌فرض انتخاب نمی‌شود.
• ویژگی نوع مانیتور: به‌طور پیش‌فرض، نوع تغییرات پایگاه داده را مشخص می‌کند تا روند نظارت تعیین شود. این انواع، گزینه‌هایی مانند DECREASE برای کنترل کاهش تعداد ردیف‌ها در پایگاه‌داده، INCREASE برای نظارت بر افزایش تعداد ردیف‌ها در پایگاه‌داده و واریانس، به‌منظور کنترل افزایش یا کاهش تعداد ردیف‌های یک پایگاه داده را شامل می‌شود. دقت داشته باشید که حالت پیش‌فرض این ویژگی، VARIANCE است.
• وضعیت مانیتور: این ویژگی را می‌توان به‌صورت اختیاری انتخاب کرد. درواقع، این شرط می‌تواند معادل یک عبارت Where مربوط به زبان SQL درنظر داشت. شما می‌توانید برای آن یک عبارت با حداکثر ۱۲۸ کاراکتر انتخاب کنید. توجه کنید که این کاراکترها، حساس به حروف بزرگ و کوچک هستند.
• ویژگی Connect String: یکی دیگر از ویژگی‌های اختیاری این مورد است. این ویژگی، لوکیشن منبع دیتابیس JDBC را مشخص می‌کند که به‌اختصار به آن URL گفته می‌شود. شما باید از یک فرمت مناسب برای مشخص‌کردن آن استفاده کنید که در بخش آتی بررسی می‌شود.

نحوه تعیین URL برای Job های بانک اطلاعاتی 

هنگام تعریف URL برای مانیتورینگ Job های بانک اطلاعاتی باید از فرمت مناسب استفاده کنید. در ادامه، به بررسی این فرمت‌ها می‌پردازیم.

• فرمت URL مورد استفاده برای پایگاه داده اوراکل:

“jdbc:oracle:thin:@host:port:database_name”

• فرمت URL مورد استفاده برای پایگاه داده SQL Server:

“jdbc:sqlserver://host:port;DatabaseName=database_name”

• فرمت URL مورد استفاده برای دیتابیس IBM DB2:

“jdbc:db2://host:port/database_name”

• فرمت URL مورد استفاده برای دیتابیس Sybase:

connect_string: “jdbc:sybase:Tds:host:port/dbname

مجدداً به‌خاطر داشته باشید که شما محدودیت حداکثر ۱۲۸ کاراکتر و کاراکترهای حساس به حروف بزرگ و کوچک را خواهید داشت.

کلام پایانی: نگاهی بر مانیتورینگ Job های پایگاه داده

مانیتورینگ Job های بانک اطلاعاتی عملیاتی است که به شما امکان نظارت بر تغییرات اعمال‌شده بر پایگاه داده را می‌دهد. در این مقاله، به بررسی روش‌های آن، دلایل اهمیت و اقدامات لازم برای بهره‌مندی از آن پرداختیم. البته ویژگی‌های زیادی وجود دارند که در تعریف این مانیتورینگ باید به آن‌ها دقت داشته باشید. علاوه‌براین، برای هر یک از انواع پایگاه‌ داده‌ ، لازم است URL با فرمت خاصی تعریف شود.