امنیت بکاپ ها در SQL Server | تهدیدها، راهکارها و استراتژی

زمانی که صحبت از امنیت پایگاه‌های داده SQL Server می‌شود، نمی‌توان اهمیت بکاپ گرفتن از این داده‌‌ها را نادیده گرفت. می‌دانیم که بکاپ‌گیری، از داده‌های شما دربرابر اتفاقات فاجعه‌بار امنیتی و ازدست‌دادن آن‌ها محافظت می‌کند. اما چطور می‌توانید از بابت امنیت بکاپ ها در SQL Server مطمئن شوید؟ این موضوعی است که قصد داریم در این مقاله به آن بپردازیم و تهدیدها، راهکارها و استراتژی‌ها را بررسی کنیم. برای شروع، بیایید یک قدم به عقب برگردیم و کمی بیشتر با خود SQL Server آشنا شویم.

معرفی پایگاه داده SQL Server

SQL Server یکی از محصولات مهم شرکت مایکروسافت و نوعی سیستم مدیریت دیتابیس رابطه ای (Relational Database) بوده و کارکرد اصلی آن، ذخیره و بازیابی اطلاعات براساس درخواست نرم‌افزارهای دیگر است. این نرم‌افزار می‌تواند بانک اطلاعاتی با حجم بالا بسازد و امکان دسترسی چند کاربر را به‌طور هم‌زمان فراهم کند.

SQL Server از نسخه‌های متنوع و امکانات منعطفی مثل ایجاد، ویرایش، حذف و پرس‌وجو از داده‌ها برخوردار است که متناسب با نیاز کاربر و محیط‌های کار مختلف می‌توان از آن‌ها استفاده کرد. این امکانات به کاربر اجازه می‌دهد تا با داده‌ها به شکل فعال‌تری تعامل برقرار کند. برای آشنایی بیشتر با این پایگاه داده، پیشنهاد می‌کنیم آموزش SQL Server را مطالعه کنید.

اهمیت امنیت بکاپ ها در SQL Server

بگذارید مختصر و مفید بگوییم؛ بکاپ‌گرفتن مهم‌ترین راه محافظت از داده‌های شماست. زمانی که از دیتابیس SQL Server بکاپ می‌گیرید، یک کپی از داده‌ها در مکانی امن و خارج از سایت ذخیره می‌شود. تهدیدها و خطرهای امنیتی بالقوه کم نیستند، بنابراین تهیه نسخه پشتیبان را جدی بگیرید که مثل پیشگیری قبل از درمان است!

اما حالا با یک چالش دیگر، یعنی امنیت بکاپ ها در SQL Server ، مواجه می‌شویم. زمانی که نسخه بکاپ روی محیط‌های ترکیبی یا فضای ابری نگهداری می‌شود، حفاظت از آن راحت‌تر است. اما وقتی نسخه پشتیبان پایگاه داده خارج از سایت یا فضای ابری ذخیره می‌شود، به این معناست که داده‌ها در زیرساخت دیگری قرار دارند. اگر شخصی به سایت شما دسترسی غیرمجاز پیدا کند، می‌تواند به‌سادگی یک نسخه از پایگاه داده شما را ازطریق نسخه پشتیبان به‌دست آورد. پس به همان میزان که به فکر امنیت داده‌های اصلی خود هستید، مهم است که به فکر امنیت بکاپ‌ها نیز باشید.

تهدیدهای امنیتی مرتبط با بکاپ های SQL Server

بکاپ گرفتن برای محافظت از دیتابیس بسیار مهم است و به همان اندازه، امنیت بکاپ ها در SQL Server نیز اهمیت دارد. تهدیدهای امنیتی همواره در کمین هستند و می‌توانند برایتان دردساز شوند. در ادامه، چند مورد از تهدیدهای مرتبط با آن‌ها را بررسی می‌کنیم.

1. دسترسی غیرمجاز: اگر نسخه‌های پشتیبان در مکانی ناامن ذخیره شوند یا به درستی رمزگذاری نشده باشند، کاربران غیرمجاز می‌توانند به آن‌ها دسترسی داشته باشند که منجر به سرقت، نقض یا دستکاری داده‌ها می‌شود.
2. نشت داده‌ها: نسخه پشتیبان داده‌ها معمولاً حاوی اطلاعات حساس است و اگر امنیت آن را از قبل فراهم نکرده باشید، احتمال دارد عمداً یا ناخواسته فاش شوند و اطلاعات محرمانه در معرض دید کاربران غیرمجاز قرار بگیرد.
3. حملات باج‌افزار: ممکن است نسخه بکاپ دیتابیس هدف حملات باج‌افزار قرار بگیرد. حملاتی که برای جبران آن‌ها باید هزینه زیادی بپردازید.
4. بکاپ‌گیری ناکافی: اگر نسخه‌های پشتیبان را به‌طور منظم ازنظر یکپارچگی و قابلیت بازیابی آزمایش نکنید، این خطر وجود دارد که با مشکل مواجه شوند و حتی داده‌ها از دست بروند.

راهکارهای امنیتی برای حفاظت از بکاپ ها در SQL Server

با اهمیت امنیت بکاپ ها در SQL Server آشنا شدیم و از تهدیدهای امنیتی آن‌ها را گفتیم. حالا در این بخش می‌خواهیم راهکارهایی را برای حفاظت از بکاپ‌ها را بررسی کنیم. همچنین پیشنهاد می‌کنیم ویدئو روش های بکاپ گیری در SQL Server را مشاهده کنید.

رمزنگاری بکاپ ها

از نسخۀ SQL Server 2014 12.x به بعد، این نرم‌افزار می‌تواند داده‌ها را در حین ایجاد یک نسخه پشتیبان رمزگذاری کند. با تعیین رمزگذار و الگوریتم رمزگذاری هنگام بکاپ‌گیری، می‌توانید یک فایل پشتیبان رمزگذاری‌شده داشته باشید. همه داده‌ها در Azure ذخیره و پشتیبانی می‌شوند.

استفاده از Certificate و Encryption Key

یک راه دیگر برای حفظ امنیت بکاپ ها در SQL Server ، رمزگذاری آن‌ها با استفاده از یک الگوریتم قوی و یک کلید امن یا همان Encryption Key است. رمزگذاری داده‌ها باعث می‌شود کاربران غیرمجاز نتوانند آن‌ها را بخوانند تا اصلاح کنند؛ حتی اگر به فضای ذخیره‌سازی دسترسی پیدا کنند. رمزگذاری با استفاده از Encryption Key با هر نسخه از SQL Server کار می‌کند. همچنین به شما امکان می‌دهد از یک گواهی (Certificate) و یک کلید متقارن (Symmetric Key) یا رمز عبور به‌عنوان کلید رمزگذاری استفاده کنید.

محدود کردن دسترسی به فایل های بکاپ

مهم است که دسترسی به فایل‌های بکاپ را محدود کنید و بر هرگونه فعالیت پشتیبان‌گیری، تغییر یا اقدامات غیرمجاز و مشکوک نظارت داشته باشید. محدود کردن دسترسی به بکاپ‌ها به شما کمک می‌کند تا دقیقاً شناسایی کنید چه کسی، چه زمانی، کجا و چگونه، اقدام به ایجاد، اصلاح یا حذف فایل‌ها کرده است.

استفاده از Transparent Data Encryption

رمزگذاری شفاف داده یا Transparent Data Encryption که به اختصار TDE نامیده می‌شود، یکی دیگر از راهکارهای SQL Server برای رمزگذاری فایل‌های پشتیبان است. TDE کل دیتابیس ازجمله بکاپ‌ها را در حالت Rest رمزگذاری می‌کند. البته به نسخه سازمانی SQL Server و گواهی ذخیره‌شده در دیتابیس اصلی نیاز دارد. برای آشنایی بیشتر با این روش، مقاله TDE چیست را مطالعه کنید.

برنامه ریزی و اجرای یک استراتژی امنیتی برای بکاپ های SQL Server

برای اینکه از امنیت بکاپ ها در SQL Server مطمئن باشید، لازم است یک استراتژی امنیتی برای بکاپ‌گیری و بازیابی نسخه پشتیبان داشته باشید. این استراتژی به شما اطمینان می‌دهد که احتمال حفظ امنیت داده‌ها به حداکثر و ازدست‌رفتن داده‌ها به حداقل حد ممکن می‌رسد. همچنین هزینه نگهداری و ذخیره‌سازی نسخه‌های پشتیبان را درنظر می‌گیرد.

استراتژی امنیت بکاپ ها در SQL Server شامل یک بخش بکاپ‌گیری و یک بخش بازیابی نسخه پشتیبان است. بخش بکاپ‌گیری به مواردی ازجمله نوع و فرکانس بکاپ‌گرفتن، سرعت سخت‌افزاری موردنیاز، شیوه آزمایش فرآیند پشتیبان‌گیری، مکان و روش ذخیره‌سازی نسخه پشتیبان توجه می‌کند.

بخش بازیابی نیز مشخص می‌کند که چه کسی مسئول انجام این کار است و بازیابی چگونه باید انجام و آزمایش شود. درواقع، در این بخش است که مشخص می‌کنید چطور قرار است به اهداف خود برای دردسترس‌بودن حداکثری دیتابیس و به‌حداقل‌رساندن احتمال آسیب‌دیدن داده‌ها برسید.

طراحی یک استراتژی مؤثر برای امنیت بکاپ‌ها نیازمند برنامه‌ریزی، اجرا و آزمایش دقیق است. در بخش بعدی، مراحل سه‌گانه این استراتژی را پیش می‌بریم.

مراحل استراتژی امنیت بکاپ ها در SQL Server

1. در قدم اول، می‌توانید با تعیین اهداف سازمان برای تهیه بکاپ شروع کنید. چرا می‌خواهید نسخه پشتیبان تهیه کنید و اهمیت بکاپ‌گیری برای شما چیست؟
2. ماهیت پایگاه داده را دقیق و کامل مشخص کنید. اندازه، محتوای داده‌ها و الگوهای استفاده از دیتابیس، ازجمله مواردی هستند که در این مرحله مشخص می‌شوند.
3. چه منابعی در اختیار دارید و آیا محدودیتی برای آن‌ها وجود دارد؟ امکانات سخت‌افزاری و نرم‌افزاری، پرسنل، فضای ذخیره‌سازی نسخه پشتیبان و امنیت فیزیکی آن را در این مرحله تعیین کنید.

ارزیابی امنیت بکاپ های SQL Server در یک سازمان

آزمایش منظم بکاپ‌ها، بررسی صحت داده‌ها و قابلیت استفاده از آن‌ها، ازجمله اقداماتی هستند که باید برای ارزیابی امنیت بکاپ ها در SQL Server انجام دهید. آزمایش نسخه پشتیبان به شما کمک می‌کند تا مطمئن شوید که فایل‌های پشتیبان شما آسیب‌دیده یا ناقص نیستند و درصورت بروز فاجعه، می‌توانید آن‌ها را با موفقیت بازیابی کنید.

برای انجام این کار، می‌توانید از دستور RESTORE VERIFYONLY استفاده کنید؛ دستوری که Header و Footer فایل پشتیبان را بررسی و آزمایش می‌کند. همچنین می‌توانید از گزینۀ RESTORE WITH CHECKSUM استفاده کنید؛ گزینه‌ای که اعتبارسنجی بکاپ‌ها را انجام می‌دهد تا بتوانید این فایل‌ها را آزمایش کنید.

جمع بندی: امنیت بکاپ ها در SQL Server

بکاپ‌گیری از دیتابیس SQL Server از اقدامات ضروری برای حفاظت از داده‌ها و جلوگیری از فجایع امنیتی است. اما تنها انجام این کار کافی نیست و باید به فکر امنیت بکاپ ها در SQL Server هم باشید. موضوعی که صفرتاصد آن را در این مقاله بررسی کردیم و تهدیدات امنیتی، راهکارها، استراتژی و درنهایت، ارزیابی آن را شرح دادیم. اگر سؤال یا ابهامی درباره امنیت بکاپ‌ها دارید، خوشحال می‌شویم آن را در بخش نظرات با ما مطرح کنید.