آشنایی با علم داده و کاربردهای آن

مقدمه

آیا علاقه‎مند به فعالیت در حوزه علم داده یا Data Science هستید؟ اگر پاسختان به این سوال مثبت است، پس این مقاله همان چیزی است که به آن نیاز دارید. ما در این مقاله شما را با نکات مختلفی درباره اینکه علم داده چیست؟ چگونه می‎توان از علم داده در حرفه‎ها و صنایع مختلف استفاده کرد و… آشنا می‎کنیم. در واقع، می‎توان گفت این مقاله شما را با ابزارها و مهارت‎های مورد نیاز برای فعالیت در این حوزه شغلی، کاربردهای علم داده و فواید استفاده از آن در بخش‎های مختلف صنعتی هم آشنا می‎کند. با این مطلب همراه باشید تا پاسخ سوالات خود را درباره سوالات فوق دریافت کنید.

علم داده چیست؟

Data Science یا علم داده رشته تحصیلی است که از روش‎ها و الگوریتم‎های مختلف علمی، بینش داده‎های ساختاری و غیر ساختاری به منظور تولید بینش، پیش بینی و ابداع راه حل‎های جدید و مورد نیاز استفاده می‎کند. در حقیقت، این رشته تحصیلی از داده‎های فراوانی همچون داده‎های مرتبط به علم آمار و محاسبات برای به دست آوردن بینش معنی‎دار و جدید استفاده می‎کند. داده‎های مورد نیاز Data Science از منابع مختلف همچون سایت‎های تجارت الکترونیکی، فرم‎های نظرسنجی، شبکه‎های اجتماعی و جستجوی اینترنتی جمع آوری شده و مورد استفاده قرار می‎گیرند.
قابلیت دسترسی به این داده‎ها به دلیل وجود فناوری‎های پیشرفته امکان پذیر است. این داده‎ها به پیش بینی و ارائه سود و راه حل مورد نیاز کسب و کارها و بیزینس‎های مختلف کمک می‎کنند. Data Science به دلیل فرصت‎های خوبی که ارائه می‎دهد به عنوان گزینه شغلی محبوب سال‎های اخیر شناخته شده است.

نمونه‎های کاربردی علم داده در کسب و کارهای متنوع

به همین منظور، ما سعی کرده‎ایم نمونه‎ها و مثال‎هایی از علم داده ارائه کنیم تا شما بهتر متوجه این سوال که علم داده چیست؟ شوید. حالا بیایید نگاهی به نحوه استفاده از Data Science و نحوه سوددهی آن برای بیزینس‎ها بیاندازیم. در ادامه چند نمونه مثال برای درک علم داده ارائه شده است. بیایید آنها را بیشتر بررسی کنیم.
تصور کنید، رستوران یا کافی شاپی را راه اندازی کرده‎اید. هنگامی که شما تصمیم می‎گیرید از علم داده در تجارت خود استفاده کنید، به اطلاعات و داده‎های بیشتری درباره اینکه مشتریان تمایل به سفارش چه محصولات غذایی دارند و یا به پیش بینی این مسئله که سفارش بعدی آنها چیست؟ هم دست پیدا می‎کنید. به این ترتیب، شما می‎توانید از داده‎های به دست آورده همچون سابقه سفارشات مشتریانتان نیازهای آنها را درک کنید.
رستوران یا کافی شاپ شما با آنالیز داده‎های موجود در تاریخچه سفارشات مشتری، روزها و ساعات مراجعه آنها برای صرف غذا و نوشیدنی می‎تواند ساعات مراجعه او به رستوران و یا کافی شاپ را پیش بینی کند. به این ترتیب، براساس سابقه سفارشات قبلی مشتریان و سفارشات خاص آنها می‎تواند پیشنهاداتی به آنها ارائه کرد. در ضمن، استفاده از داده‎هایی مربوط به مشتریان همچون سن، درآمد، سابقه سفارشات قبلی و … به تشخیص بهتر نیازهای آنها و ارائه راه حل‎هایی به آنها کمک می‎کند. در نهایت، شرکت‎های سفارش گیرنده غذا، رستوران‎ها و کافی شاپ‎ها می‎توانند با تمرکز بر نیازهای مشتریان خود سود حاصل از کسب و کار خود را افزایش دهند.
از نمونه‎های دیگر Data Science می‎توان به پیش بینی آینده اشاره کرد. به عنوان مثال، پیش بینی قیمت پروازهای شرکت‎های هواپیمایی با توجه به سابقه رزرو قبلی مشتریان از دیگر کاربردهای علم داده است. از دیگر نمونه‎های کاربردی علم داده در بیزینس‎های دیگر می‎توان به پیشنهادات ارائه شده برای تماشای فیلم و سریال به کاربران اینترنتی هم اشاره کرد.

حوزه‎های اصلی علم داده

حالا که پاسخ سوال اینکه علم داده چیست؟ را پیدا کرده و با نمونه‎هایی از کاربردهای علم داده در بیزینس‎های مختلف آشنا شده‎اید. احتمالا تمایل دارید با حوزه‎های اصلی علم داده هم آشنا شوید. علم داده چهار حوزه اصلی و کلیدی دارد. از جمله این چهار حوزه می‎توان به موارد زیر اشاره کرد:

• ریاضیات و آمار
•  علم کامپیوتر
•  دانش و علم مربوط به حوزه تجارت
•  مهارت‎ ساخت ارتباطات خوب

آشنایی با این چهار حوزه باعث بهبود تخصص افراد فعال در این حوزه شغلی می‎شود. البته، متخصصان به مهارت‎های دیگری جدا از این چهار حوزه اصلی هم نیازمند هستند. متخصصان با استفاده از این مهارت‎ها می‎توانند به تجزیه و تحلیل بهتر اطلاعات بپردازند. در نهایت، اطلاعات بهتر، تخصصی‎تر و کارآمدتر توسط آنها ارائه می‎شود. در ضمن، آنها نیاز به داشتن ارتباط مستقیم با مشتریان خود دارند. به همین علت، داشتن و قوی‎تر کردن مهارت‎های ارتباطی نیز در این حوزه شغلی ضروری است. کلیه فعالیت‎های متخصصان علم داده با استفاده از دانش دامنه، ارتباطات عالی، استفاده از تکنیک‎های آماری و ریاضی برای به جمع آوری الگوهای پنهان داده‎ها، زبان برنامه نویسی برای نوشتن الگوریتم‎ها انجام می‎گیرد.

کاربردهای علم داده

حالا که با چهار حوزه اصلی علم داده آشنا شده‎اید، و یا پاسخ سوال علم داده چیست را یافته‎اید، احتمالا از خود می‎پرسید، چرا ما به علم داده نیازمند هستیم و کابردهای علم داده چیست؟ به همین منظور، ما سعی کرده‎ایم دلایل نیاز به استفاده از علم داده را برایتان شرح دهیم. حالا بیایید با این دلایل بیشتر آشنا شویم:
• علم داده در صنعت بهداشت و درمان بیشترین نقش را دارد. در واقع، با استفاده از داده‎های بیمار می‎توان وضعیت آینده فرد را پیش بینی کرد. به همین علت، اگر بیماری با مشکلاتی مواجه باشد در صورت عدم رفع، آن مشکلات می‎توان رخداد بیماری جدی‎تر و یا مرگ را پیش بینی کرد. به این ترتیب، پزشکان و متخصصان با استفاده از علم داده می‎توانند بعضی از اقدامات احتیاطی را برای نجات بیماران ارائه کنند.

•  حالا بیایید نگاهی به نقش علم داده در صنعت خرده فروشی داشته باشیم. علم داده با آنالیز تاریخچه خرید مشتریان می‎تواند لیست خریدهای آتی آنها را هم پیش بینی کند. بنابراین، می‎توان استفاده از محصولات مشابه را به مشتریان پیشنهاد داد.
•  از دیگر مزیت‎های استفاده از علم داده در صنعت تجارت الکتونیک است. علم داده با بررسی سابقه مشتریان فروشگاه‎های الکترونیکی می‎تواند به فروش بیشتر محصولات خود بپردازد. به عنوان مثال، هنگامی که مشتری عنوان خرید کرم مرطوب کننده را جستجو می‎کند. می‎توان پیشنهادات خرید محصولات دیگری همچون کرم آبرسان، کرم پا و… را هم به او ارائه کرد.
•  کاربرد دیگر علم داده در امور مالی و بانکداری است. علم داده از طریق تجزیه و تحلیل اعتبار مراجعه کننده تصمیم به رد یا قبول درخواست وام او می‎گیرد. به این ترتیب، بانک با استفاده از علم داده به افزایش سود و یا کاهش ضرراتش کمک می‎کند.

چرا ما به علم داده نیاز داریم؟

حالا که با برخی از کاربردهای علم داده در بیزینس‎ها و تجارت‎های مختلف آشنا شده‎اید، و می‎دانید علم داده چیست؟ احتمالا متوجه شده‎اید که چرا کسب و کارهای زیادی خواهان استفاده از این دانش هستند. افراد متخصصی که در حوزه Data Science فعالیت خود را به شیوه تخصصی آغاز می‎کنند، می‎توانند درآمد زیادی داشته باشند. به دلیل راه حل‎هایی که این دانش برای کسب و کارهای مختلف ارائه می‎کند، تقاضا برای این شغل افزایش پیدا کرده است.
در واقع، علم داده به شرکت‎ها و کمپانی‎ها کمک می‎کند تا بهتر بتوانند مشتریان خود را درک کرده و با آنها ارتباط برقرار کنند. آنها می‎دانند مشتریان نقش پررنگی در موفقیت و سود شرکتشان دارند. کمپانی‎های مختلف می‎توانند با استفاده از علم داده نیازهای مشتریان خود را پیدا کرده و سعی در رفع آنها داشته باشند. در حقیقت، زمانی که آنها پاسخ سوال علم داده چه هست؟ را پیدا کرده باشند می‎توانند نیازهای مشتریان، مراجعان و کاربران خود را با راه حلی کارآمد و کاربردی رفع کنند.

ابزارهای مورد نیاز متخصصان علم داده

متخصصان علم داده نیازمند آشنایی با ابزارهای مختلفی هستند. این ابزارها به ارتقای آنها در حوزه کاریشان کمک زیادی می‎کنند. به همین منظور، ما در ادامه شما را با برخی از ابزارهای مورد نیاز متخصصان علم داده آشنا می‎کنیم:

•  Python: Python یک زبان برنامه نویسی محبوب و حرفه‎ای است. بعضی از متخصصان علم داده آن را زبان برنامه نویسی همه کاره می‎نامند. یادگیری نحوه استفاده از Python برای متخصصان علم داده ضروری است. مهمترین کاربرد این زبان در حوزه Machine Learning است.
•  برنامه نویسی R یا R Programmin: R یکی از ابزارهای اصلی و مهم برنامه نویسی آماری است که توسط متخصصان داده به منظور آنالیز داده‎ها و یافتن راه حل‎ها استفاده می‎شود.
•  SQL: این برنامه جز ابزارهای ارزشمند و مورد استفاده دانشمندان است. با استفاده از این ابزار می‎توان روی DBMS و داده‎های ساختار یافته کار کرد.
•  Tableau: ابزاری کارآمد برای تجسم داده است. این ابزار دارای قابلیت گزارش‎دهی شگفت‎انگیز است. در ضمن، ارائه راه حل متخصصان، تجسم داده و نمایش نتایج را برای مشتریان ساده می‎کند.

جمع بندی

در آخر، امیدواریم پاسخ سوال علم داده چیست؟ را یافته باشید. در ضمن، باید گفت امروزه استفاده از علم داده در صنایع مختلفی همچون پزشکی، تجارت و آموزش به امری ضروری و لازم تبدیل شده است. به همین علت، هر روزه بر تعداد افرادی که خواهان فعالیت در این حوزه هستند، افزوده می‎شود. علاوه بر این، کمپانی‎ها و شرکت‎های بزرگ و شناخته شده هم به تاثیرات علم داده در افزایش سوددهی و بهبود برند تجاری خود واقف شده‎اند. این مسئله باعث شده آنها خواهان استفاده از متخصصان حرفه‎ای و کاربلد علم داده در صنعت و بیزینس خود باشند.
پس اگر خواهان فعالیت در این حوزه شغلی هستید باید گفت در حالت کلی آینده روشنی در پیش روی خود دارید. اما این شما هستید که تعیین می‎کنید این آینده تا چه میزان پرسود و موثر باشد. فراموش نکنید، شما با برنامه‎ریزی اصولی، افزایش دانش و اطلاعات خود درباره ابزاهای مختلف و بهبود قابلیت‎ها و مهارتهایتان می‎توانید به نتاج فوق‎العاده‎ای دست پیدا کنید.