معرفی Performance Monitor ابزار مانیتورینگ SQL Server

ابزار Performance Monitor در مانیتورینگ SQL Server قدرت عالی در نظارت و مدیریت روی این دیتابیس محبوب دارد. SQL Server یکی از دیتابیس‌های رابطه‌ای یا Relational است که قدرت پردازش و ذخیره سازی حجم بالایی از داده‌ها را به صورت همزمان دارد. از این دیتابیس می‌توان در شرکت‌های کوچک و بزرگ استفاده کرد به خصوص اگر ابزارهای کاربردی و جذابی مانند Performance Monitor در مانیتورینگ SQL Server استفاده شود. در این مطلب از نیک‌آموز قصد داریم تا شما را با تمامی نکات این ابزار جانبی قدرتمند آشنا کنیم.

ابزار Performance Monitor و نقش آن در مانیتورینگ SQL Server

شرکت مایکروسافت به صورت پیش فرض ابزار PerfMon را روی ویندوز ارائه کرده است تا کاربران به راحتی بتوانند عملیات نظارت روی عملکرد سیستم‌ را با استفاده از آن انجام دهند. برای مثال، شما می‌توانید از این ابزار برای نظارت روی حافظه یا پردازنده استفاده کنید یا حتی امکان این وجود دارد تا آن را برای نظارت روی SQL Server نیز پیکربندی کنید. ابزار Performance Monitor در مانیتورینگ SQL Server نقش مهمی دارد و با استفاده از آن می‌توان پایش عملکرد پردازنده و میزان حافظه درگیر برای دیتابیس را ارزیابی کرد.

اهمیت اساسی استفاده از این ابزار در کنار پایگاه داده مایکروسافت امکان نظارت روی مشخصه‌های مهمی مانند پردازنده، زمان پردازش، حافظه، شبکه، دیسک‌های فیزیکی و سایر فاکتورها است. با این کار، در زمان استفاده از این دیتابیس به دید بهتری خواهید رسید و در صورت نیاز می‌توانید بهینه سازی‌های مورد نیاز را روی آن اعمال کنید. همچنین، با استفاده از Performance Monitor در مانیتورینگ SQL Server امکان خطایابی سریع و آسان نیز در شرایط مختلف در اختیار کاربر قرار خواهد داشت.

ویژگی های Performance Monitor در مانیتورینگ SQL Server

•     میزان استفاده پایگاه داده از پردازنده: با استفاده از بخش Add Counters در ابزار مانیتورینگ SQL Server می‌توان در شرایط عالی میزان استفاده از پردازنده را مشاهده کرد. در بسیاری از زمان‌ها که سرور عملکرد پایینی دارد، نظارت روی پردازنده یا سایر بخش‌های سخت افزاری یکی از نیازهای اساسی به شمار می‌رود که با استفاده از Performance Monitor در مانیتورینگ SQL Server می‌توان این مزیت را در اختیار داشت. 
•     میزان استفاده پایگاه داده از حافظه: بهتر است پس از مراجعه به پنل کاربری در این ابزار به بخش Counterها بروید. این بخش شامل بسیاری از گزینه‌ها است که از آن جمله می‌توان به امکان افزودن کانتر Memory اشاره کرد. با اضافه کردن این بخش می‌توانید به صورت Real Time به اطلاعات جامع و مفیدی در مورد SQL Server دست پیدا کنید.
•     شرایط فعال بودن پایگاه داده: در پنل کاربری PerfMon به اطلاعات مهمی دسترسی دارید که به صورت نمودار نیز قابل نمایش هستند. در این بخش امکان دسترسی به اطلاعاتی مانند هشدارها و زمان فعال بودن دیتابیس یا میزان استفاده از آن در دسترس شما خواهد بود.

نحوه نصب و راه اندازی Performance Monitor

خوشبختانه با نصب سیستم عامل ویندوز ابزار PerfMon را به صورت پیش فرض در اختیار خواهید داشت. تنها کافی است تا به بخش start ویندوز مراجعه کرده و کلید واژه Performance Monitor را در آن جستجو کنید. البته، اشاره به این نکته خالی از لطف نیست که امکان استفاده از ابزارهای Third Party نیز وجود دارد که توسط سایر شرکت‌ها توسعه داده شده‌اند. با این حال استفاده از Performance Monitor در مانیتورینگ SQL Server برای مرحله ابتدایی بهترین گزینه است.

با مراجعه به Start ویندوز و اجرای این ابزار صفحه کاربری در اختیار شما خواهد بود که به صورت زیر است:

با دقت در بخش counterها “% Processor Time” را مشاهده می‌کنید که به صورت پیش فرض روی این ابزار تنظیم است. این کانتر برای نظارت روی عملکرد پردازنده استفاده می‌شود که اطلاعات زمان پردازش را با استفاده از آن می‌توان در اختیار داشت. شما می‌توانید از آیکون + که به رنگ سبز در بالای نمودار مشخص شده است برای افزودن کانترهای بیشتر و نظارت بهتر استفاده کنید. از این کانترهای Performance Monitor در مانیتورینگ SQL Server می‌توانید بهترین نتیجه را به دست آورید.

مفاهیم و اصطلاحات کلیدی در Performance Monitor

درک مفاهیم و اصطلاحات کلیدی کمک زیادی خواهد کرد تا از ابزار Performance Monitor در مانیتورینگ SQL Server به نحو بهتری استفاده کنید. پس از اولین بار مراجعه به پنل کاربری در این ابزار، با بخش‌های مختلفی روبرو خواهید شد که شاید برایتان ناآشنا باشند. اما اصلا جای نگرانی وجود ندارد چرا که در این بخش قصد داریم تا با این مفاهیم و اصطلاحات آشنا شویم:

• شمارنده‌ها: کانترها همان مشخصه‌هایی هستند که برای اندازه گیری و نظارت روی عملکرد سیستم استفاده خواهند شد. بنابراین، این شما هستید که می‌توانید کانتر مورد نیاز را به پنل اضافه کنید تا با استفاده از آن اطلاعاتی را از نظارت روی پردازنده، حافظه و دیسک به دست آورید.
• شی‌ها: اشیا شامل گروهی از کانترها است که به یک بخش خاص سیستم اختصاص داده شده است. برای مثال، اشیا مرتبط با CPU در بخش کانترها با نام Processor از دیگر منابع سیستم جدا شده است.
• ست‌های Data Collector: این بخش مربوط به مجموعه‌ای از شمارنده‌ها و تنظیمات است که آن را می‌توان برای جمع آوری دیتاهای عملکردی سیستم پیکربندی کرد.
• بخش Graph View: نمای گراف از اطلاعات را نیز در پنل کاربری در اختیار دارید که از آن می‌توان برای مشاهده دیتای شمارنده‌ها استفاده کرد.
• مد Report View: گزارش‌ها اطلاعات جامع و دقیقی در اختیار شما قرار می‌دهند تا Performance Monitor در مانیتورینگ SQL Server را به راحتی و با دقت بالایی انجام دهید.

پایش عملکرد SQL Server با استفاده از Performance Monitor

با مراجعه به ابزار PerfMon می‌توانید کانترهای مرتبط با دیتابیس SQL Server را به پنل نظارتی اضافه کنید. کانترهای مختلفی را در این بخش مشاهده می‌کنید که هر کدام برای نظارت روی یک منبع سیستم مورد استفاده است. برای مثال، شما می‌توانید عملکرد پردازنده یا حتی حافظه را به پنل اضافه کرده و از عملکرد بهینه Performance Monitor در مانیتورینگ SQL Server بهره ببرید.

نکته جالب این است که در صورت نصب بودن چند نسخه از SQL Server روی سیستم شما، امکان تعریف کانترها برای هر یک به صورت جداگانه فراهم است. با این شرایط، مایکروسافت فکر همه جای کار را کرده است تا به تمامی اطلاعات مورد نیاز برای تحلیل دیتابیس دسترسی داشته باشید. از جمله مهم‌ترین کانترهای قابل تعریف در این بخش می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• Databases
• Transactions
• Storage
• Alerts
• Statistics

تفسیر داده های جمع آوری شده توسط Performance Monitor

در همان صفحه نخست PerfMon نمای کلی و خلاصه‌ای از اطلاعات مربوط به سیستم در اختیار شما قرار دارد. 

با رفتن به زیر مجموعه Performance Monitor در شرایطی عالی می‌توانید داده‌های جمع آوری شده در چند ثانیه قبل را به صورت نموداری یا عددی در اختیار داشته باشید. در بخش نمودار، امکان افزودن کانترهای اضافی وجود دارد که با این کار نمودارهای جدید با رنگ متفاوت برایتان به نمایش در خواهند آمد.

• پردازنده: شمارنده پردازنده درصد زمانی است که پردازنده برای اجرای رشته غیر بیکار نیاز دارد. در صورتی که میزان این کانتر بیش از ۸۰ درصد باشد، این موضوع نشان دهنده مشکل در پردازش‌ها است.
• حافظه: شمارنده حافظه می‌تواند درصد مصرف حافظه RAM را مشخص کند و با باز و بسته کردن نرم افزارهای مختلف ویندوز این میزان تغییر خواهد داشت.
• دیسک فیزیکی: این شمارنده مشخص می‌کند که چه میزان از زمان برای پردازش درخواست‌های خواندن و نوشتن مورد نیاز است.

استفاده از گزارش ها و نمودارها

مزایای Performance Monitor در مانیتورینگ SQL Server بسیار متنوع هستند. قابلیت‌های این ابزار به شما در تحلیل بهتر شرایط کمک خواهد کرد. یک ویژگی مهم امکان جمع آوری لاگ‌ها و دیتای مربوط به آن است که به ارزیابی بهتر عملکرد کمک زیادی خواهد کرد. برای استفاده از لاگ‌ها در PerfMon می‌توانید این ابزار را باز کنید و یک کانتر اضافه کنید. در نهایت، با مراجعه به بخش Data Collector Sets می‌توانید لاگ‌هایی را تعریف کرده و از داده‌های مربوط به آن در آینده استفاده کنید.

در ادامه می‌توانید آموزش قدم به قدم برای افزودن یک Data Collector Set را مشاهده کنید:

• از گزارش‌ها نیز می‌توان برای تحلیل عملکرد استفاده کرد. این بخش به شما کمک خواهد کرد تا به راحتی و در کمترین زمان ممکن مشکلات را شناسایی کنید و برای بهینه سازی آن‌ها قدم بردارید.

نکات و ترفندهای بهینه سازی عملکرد

پیشنهاد ما برای استفاده از Performance Monitor در مانیتورینگ SQL Server یادگیری تمامی کانترها و روش استفاده از آن است. برای بخش SQL Server کانترهای چندگانه فراهم شده است که در چند ثانیه می‌توانید آن‌ها را پیکربندی کرده و به صفحه اصلی اضافه کنید. با گذشت زمان، دیتای مربوط به عملکرد از طریق لاگ‌ها و گزارش‌ها در اختیار شما قرار خواهد داشت و می‌توانید از آن برای رفع خطاها و عیب‌های دیتابیس استفاده کنید.

شرایط برای سفارشی کردن هر چه بیشتر بخش‌ها در PerfMon فراهم است. بنابراین، سعی کنید با صرف زمان در این ابزار حرفه‌ای شوید تا در آینده به عنوان یکی از مطمئن‌ترین ابزارهای نظارت روی دیتابیس از آن استفاده کنید.

سخن پایانی

به کارگیری ابزار Performance Monitor در مانیتورینگ SQL Server یکی از در دسترس‌ترین گزینه‌ها برای مدیران پایگاه داده است. مزیت مهم این ابزار امکان پیکربندی سریع و آسان آن است و این ابزار را به صورت پیش فرض روی تمامی نسخه‌های ویندوز در اختیار دارید. با تلاش مایکروسافت، تمامی شمارنده‌های مورد نیاز برای نظارت روی عملکرد SQL Server در اختیار کاربر قرار گرفته است تا بتواند با دید کامل روی دیتابیس نظارت داشته باشد.