آغاز کار با پایتون: نصب و راه‌اندازی محیط توسعه

نصب پایتون (Python) و شروع کار با آن، یکی از ملزومات اولیه برای یادگیری آن از میان انواع زبان های برنامه نویسی تلقی می‌شود. در مقالات قبلی، به این سؤال پاسخ داده شد که پایتون چیست و چه مسیر شغلی دارد. در این مطلب، نحوه نصب پایتون در ویندوز، لینوکس و مک آموزش داده خواهد شد.

پیش نیاز نصب پایتون

قبل از آن که بتوانید نصب Python را آغاز کنید، لازم است پیش‌نیازهای نصب این زبان برنامه‌نویسی را بررسی کنید. شایان ذکر است که سیستم عامل‌های مختلف، نیازمندی‌ها مخصوص خود را دارند. در ادامه، پیش نیاز های نصب پایتون فهرست شده‌اند.

پیش نیاز نصب پایتون در ویندوز

• نیازمندی‌های نصب پایتون در ویندوز عبارتند از:
• ویندوز ۸.۱ و جدیدتر (برای نصب پایتون ورژن ۳.۱۲)
• پردازشگر Intel Core i5
• RAM 4 GB (ترجیحاً ۸ GB)
• ۱۵ GB فضای در دسترس برای Hard Disk
• دسترسی به اینترنت

برای اینکه بتوانید نصب Python را روی ویندوز ۷ انجام دهید، می‌توانید نسخه Python 3.8 را به کار ببرید. توجه کنید که موارد فوق، حداقل پیش نیاز های نصب پایتون است که شما به‌واسطه آن‌ها، تجربه مناسبی از برنامه‌نویسی را به‌دست می‌آورید.

پیش نیاز نصب پایتون در لینوکس 

نیازمندی های نصب پایتون در لینوکس عبارتند از:

• دسترسی به یکی از توزیع‌های لینوکس، مانند Ubuntu یا Debian
• دارا بودن دسترسی Sudo روی سیستم مدنظر
• ترجیحاً RAM 4 GB و ۵ GB فضای دیسک

پیش نیاز نصب پایتون در MacOS

برای نصب پایتون در MacOS کافی است به سایت رسمی آن رجوع کرده و Installer مربوط به آن را انتخاب کنید. با این وجود، باید به این موضوع توجه کرد که هرچه کانفیگ سیستم شما قوی‌تر باشد، برنامه‌نویسی و کار با آن تسهیل می‌یابد.

نصب پایتون در ویندوز

نصب پایتون در ویندوز به‌راحتی و ازطریق مراحل زیر انجام می‌شود:

۱- دانلود Installer پایتون

اولین گام در نصب Python ، دانلود فایل نصبی آن است. شما می‌توانید با مراجعه سایت رسمی پایتون و کلیک برروی صفحه دانلود این وب سایت، نسخه موردنظر را انتخاب و دانلود کنید. به‌صورت خودکار، آخرین نسخه آن برای سیستم عامل شما پیشنهاد می‌شود. حال روی دکمه Download کلیک کنید تا اولین گام نصب پایتون اجرا شود.

مشابه تصویر زیر، قسمت پایین صفحه دانلود، تمام ورژن‌های پایتون قرار دارند و شما می‌توانید از میان آن‌ها، ورژن خاصی را انتخاب کنید.

۲- اجرای فایل نصب پایتون

پس از آن که دانلود فایل نصب پایتون اتمام یافت، روی آن دابل کلیک کنید تا اجرا شود.

۳- نصب پایتون و انتخاب ملزومات آن

به منظور تسهیل اجرای پایتون از Command Line، گزینه Add Python x.x to PATH را تیک بزنید. سپس روی گزینه Install Now کلیک کنید تا فرآیند نصب Python آغاز شود.

مشابه تصویر زیر، اکنون باید نصب این برنامه روی سیستم شما درحال انجام باشد.

پس از اتمام نصب، پیام زیر نمایش داده می‌شود و شما مطمئن خواهید شد که این فرآیند با موفقیت انجام شده است.

۴- اعتبارسنجی نصب پایتون

شما می‌توانید بررسی کنید که آیا نصب پایتون به‌درستی انجام شده است یا خیر. این عمل هم ازطریق Command Line و هم ازطریق IDLE های مختلف، امکان‌پذیر است. روی منوی Start کلیک کنید و واژه Cmd را در قسمت جستجو وارد کنید. سپس لازم است روی Command Prompt کلیک شود. 

در Command Prompt ، دستور زیر را وارد کنید:

Python --version

اگر نصب Python به‌درستی انجام شده باشد، شما باید یک خروجی مشابه زیر دریافت کنید که در آن، نسخه نصب‌شده Python روی سیستم‌تان مشخص شده است.

علاوه‌بر این، می‌توان از IDLE برای اعتبارسنجی نصب پایتون استفاده کرد.

نصب پایتون در لینوکس

نصب پایتون در لینوکس با نصب آن برروی ویندوز متفاوت است. در Distribution های متعددی از لینوکس به‌صورت پیش‌فرض، پایتون از قبل نصب شده است؛ البته ممکن است آخرین نسخه آن نباشد. به منظور نصب Python یا آپدیت آن در لینوکس، مراحل زیر را دنبال کنید.

۱- بررسی نسخه فعلی پایتون

پیش از نصب پایتون روی لینوکس ، پیشنهاد می‌شود بررسی کنید آیا پایتون از قبل روی سیستم‌تان وجود دارد یا خیر. به منظور انجام این کار، دستور زیر را در ترمینال لینوکس اجرا کنید.

python --version

در صورتی که خروجی اجرای دستور فوق یک نسخه خاصی از پایتون بود، یعنی آن را روی سیستم خود دارید. در غیر این صورت، مراحل بعدی را دنبال کنید.

۲- نصب پایتون و بررسی اقدامات لازم

روش‌های مختلفی برای نصب پایتون در لینوکس وجود دارد که در ادامه فهرست شده‌اند.

نصب پایتون با پکیج منیجر (Package Manager)

ساده‌ترین روش نصب پایتون در لینوکس ، استفاده از پکیج منیجر مربوط به آن توزیع خاص است.

به‌عنوان مثال، برای نصب Python روی لینوکس Ubuntu یا Debian، دستور زیر را اجرا کنید:

sudo apt-get install python3

به منظور نصب روی توزیع Fedora، از دستور زیر استفاده کنید:

sudo dnf install python3

دانلود و نصب پایتون از وب سایت

شما می‌توانید وارد وب سایت Python شوید و آخرین نسخه فایل نصب پایتون را دانلود کنید. پیش‌تر این روند را برای نصب Python در ویندوز طی کرده‌ایم.

کامپایل ازطریق Source

اگر ترجیح می‌دهید تا پایتون را از سورس کد کامپایل کنید، می‌توانید از ریپوزیتوری گیت آن استفاده کنید. برای این کار، دستور زیر را وارد کنید:

git clone https://github.com/python/cpython

حال باید کانفیگ اسکریپت و تکمیل فرایند Build انجام شود. قطعه کد زیر را اجرا کنید:

./configure
make
make test
sudo make install

۳- بررسی و اعتبارسنجی نصب پایتون 

مشابه بخش نصب پایتون در ویندوز ، می‌توانید ازطریق ترمینال لینوکس و دستور زیر، نصب Python را اعتبارسنجی کنید.

python3 --version

نصب پایتون در مک

پیش از نصب پایتون در MacOS ، بهتر است بررسی کنید که کدام نسخه از پایتون برروی سیستم شما نصب شده است. معمولاً در MacOS، نسخه‌های قدیمی (Python 2.x) به‌صورت Pre-installed ارائه می‌شوند.

• بررسی نسخه پایتون فعلی: برای اینکه بررسی کنید کدام نسخه از پایتون از قبل روی مک نصب شده است، باید Terminal را ازطریق مسیر Utilities < Applications باز کنید. سپس دستور زیر را در آن اجرا کنید:

python --version

حال باید یک خروجی مشابه زیر مشاهده کنید:

Python 2.7.x

اگر بخواهید بررسی کنید که پایتون x.3 روی MacOS نصب است یا خیر، دستور زیر را اجرا کنید:

python3 --version

• دانلود فایل نصب پایتون: برای نصب پایتون در MacOS، کافی است به وب سایت رسمی Python مراجعه کرده و از صفحه مربوط به مک، Installer آن (فایل pkg.) را دانلود کنید.

در این مرحله از نصب پایتون در مک ، باید روی فایل Installer دابل کلیک کنید تا این فایل اجرا شود.

• اعتبارسنجی نصب پایتون و IDLE: پس از اتمام فرآیند نصب Python ، یک فولدر روی صفحه نمایش شما باز خواهد شد. روی IDLE کلیک کنید. دستور زیر را اجرا کنید تا از کارکرد و نصب این برنامه مطمئن شوید:

print(‘Test message’)

دستور ساده فوق، Test message را در خروجی نمایش می‌دهد.

علاوه‌بر این، شما می‌توانید با وارد کردن دستور زیر در ترمینال و فشردن دکمه Enter از کیبورد، نصب Python را اعتبارسنجی کنید.

جمع بندی: نصب پایتون در انواع سیستم عامل

نصب پایتون و برنامه‌نویسی با آن، برای افراد مختلف، به‌ویژه تازه‌کاران حوزه علم کامپیوتر، گزینه مناسبی است. زبان برنامه نویسی پایتون یکی از انتخاب‌های مناسب برای کار روی پروژه‌های یادگیری ماشین و تجزیه و تحلیل داده‌ها محسوب می‌شود و می‌توان آن را برای اموری همچون توسعه وب، خودکارسازی یا اسکریپت‌نویسی نیز به‌کار برد. در این مطلب، مراحل نصب Python در ویندوز، لینوکس و MacOS آموزش داده شد. شما می‌توانید به منظور توسعه مهارت‌های خود در زمینه برنامه‌نویسی، از این راهنما به‌عنوان نقطه شروع استفاده کنید.