مقدمه
در دنیای پیچیده امروزی سازمان ها برای ماندن در بازار رقابتی باید ساختار تجاری خود را با فناوری های جدید وفق دهند. پیشرفت سریع در فناوری های اطلاعاتی و ارتباطی همچون اینترنت، شبکه های تلفن همراه، حسگرها و غیره باعث تسهیل و دسترسی آنی و فوری به انواع گوناگونی از داده های ناهمگن از منابع مختلف شده است. هوش تجاری سنتی پاسخگوی نیاز سازمان ها با این حجم از داده ها نبوده و برای ذخیره سازی، مدیریت، پردازش و تحلیل داده ها نیازمند سرویس های پردازشی است که بر بستر اینترنت انجام می شوند. این سیستم های پردازشی که به رایانش ابری معروف هستند، اتصال کاربر به وب و دسترسی سریع وی به منابع مورد نیاز را فراهم می کنند.
در این نوشته به منظور درک چگونگی رایانش ابری بر هوش تجاری سازمانها به تعریف مختصری از هر کدام پرداخته و پس از آشنایی با مفهوم آنها به میزان تأثیری که رایانش ابری بر هوش تجاری سازمانها می گذارد پرداخته شده است.
هوش تجاری(Business Intelligence) چیست؟
هوش تجاری (هوش تجاری چیست؟) به مجموعه ای از تکنولوژی ها، برنامه های کاربردی و روش هایی اطلاق می شود که برای جمع آوری، یکپارچه سازی، تجزیه تحلیل و ارائه اطلاعات در سازمان به منظور تسهیل و بهینه سازی فرآیند تصمیم‌گیری به کار می رود. هدف هوش تجاری بهبود عملکرد و افزایش کارایی در سازمان می باشد.
رایانش ابری (Cloud Computing) چیست؟
گرچه فناوری هوش تجاری به سازمان ها کمک می کند در سریع ترین زمان داده های خود را یکپارچه و تجزیه و تحلیل کنند، اما مشکلاتی مانند پیاد ه‌سازی پایگاه های داده با ظرفیت زیاد، پشتیبانی از حجم زیاد داده و پردازشگر قدرتمند و مناسب برای تحلیل داده ها باعث شده است که پیاده سازی هوش تجاری با مانع و مشکلاتی روبرو شود. استفاده از رایانش ابری این مشکلات را تا حدودی حل نموده و برای پیشی گرفتن از رقبا روشی معقول و مناسب می باشد.
رایانش ابری فناوری نوینی است که از سال 2007 وارد عرصه ی فناوری اطلاعات شد و همچنان در حال رشد است. در واقع رایانش ابری مدلی است که به سازمانها اجازه می‌دهد با منابع کمتری شروع به کار کنند و فقط در مواقع لزوم و تنها زمانی که به سرویس ها و منابع بیشتری نیاز دارند، به افزایش منابع اقدام کنند. هنگامی که از سیستم های ابری استفاده می کنید، هیچ محدودیتی در کامپیوتر خود نخواهید داشت، چرا که تمام پردازش ها در یک کامپیوتر قدرتمندتر به نام ابر انجام شده و تنها وظیفه ی کامپیوتر شما برقراری ارتباط با آن می باشد. اگر بخواهیم به صورت خیلی خلاصه آن را تعریف کنیم می شود نرم افزارهای تحت وب.
چه کارهایی را می توان با رایانش ابری انجام داد؟
شما هر روز در حال استفاده از نرم افزارهای تحت وب یا همان رایانش ابری هستید که توسط سرویس دهندگان ابر همچون گوگل، مایکروسافت و آمازون ارائه می شوند. هنگامی که تصاویر خود را به صورت آنلاین ذخیره می کنید و یا قبض هایتان را به صورت اینترنتی پرداخت می کنید و یا به صورت آنلاین فیلم می بینید و یا به موسیقی گوش می دهید در حال استفاده از رایانش ابری هستید. از جمله اپلیکیشن هایی که مبتنی بر وب هستند می توان به Gmail ،Google Calendar ،Hotmail ، Dropbox و Google Doc اشاره کرد. با اتصال به هر کدام از این سرویس ها به منبع گسترده ای از سرورهای موجود در اینترنت متصل می شوید. به طور خلاصه برخی از
کارهایی که می توان با رایانش ابری انجام داد عبارتند از:
- ساخت سرویس ها و برنامه های کاربردی جدید
- ذخیره سازی، پشتیبان‌گیری و بازیابی داده
- میزبانی وبلاگ و وبسایت
- انتشار فایل های صوتی و تصویری
- تحلیل داده ها برای پیش بینی و ارائه الگو
رایانش ابری چگونه کار می کند؟
محاسبات و پردازش ها در رایانش ابری توسط سرویس هایی که به یکدیگر متصل هستند انجام می شود و ذخیره سازی داده ها و دسترسی به منابع و سرویس ها از طریق اینترنت و به صورت آنلاین انجام می شود. در واقع به جای اینکه شما اطلاعات را بر روی هارد دیسک خود ذخیره کنید و یا برنامه های مورد نیاز خود را مرتب به روز رسانی کنید از سرویس های تحت وب مانند سیستم عامل ها و اپلیکیشن ها استفاده می کنید و بر اساس مقدار و مدت استفاده از منابع هزینه آن را پرداخت می کنید.
رایانش ابری چگونه می تواند در حل مشکلات هوش تجاری تأثیر قابل توجهی داشته باشد؟
داده، پایه و اساس توسعه و تحلیل هر کسب و کاری است. و پردازش سریع و لحظه ای این داده ها اهمیت بیشتری دارد. سازمان ها برای رقابت در بازار باید از ابزارهای جدید هوش تجاری استفاده کنند تا به یک مزیت رقابتی دست یابند. ابزارهای هوش تجاری نیازمند پایگاه داده بسیار بزرگ و پردازشگر قدرتمند جهت نگهداری، به روز رسانی و تحلیل داده ها هستند. از طرفی پیاده سازی آنها نیاز به سرمایه مالی و نیروی انسانی ماهر و متخصص دارد. برخی از سازمان ها به دلیل هزینه های بسیار هنگفتی که سیستم های هوش تجاری دارند از این فناوری استقبال نمی کنند. فناوری رایانش ابری در بستر هوش تجاری این مشکلات را حل کرده و منجر به کاهش هزینه های پیاده سازی هوش تجاری در سازمان ها شده است. همچنین امکان دسترسی سازمان ها به آخرین نرم افزارهای موجود و به روز را فراهم کرده است.
استفاده از رایانش ابری چه تأثیری بر هوش تجاری سازمان دارد؟
از تاثیرات قابل توجهی که رایانش ابری بر هوش تجاری سازمان ها دارد می توان موارد زیر را نام برد:
- افزایش سرعت دریافت سرویس
اکثر سرویس های رایانش ابری به صورت شخصی سازی شده و بر اساس نیازهای کنونی ارائه می شوند. تغییر پهنای باند، افزایش قدرت، فضای ذخیره سازی و … توسط کاربر در این نرم افزارها به راحتی امکان پذیر است. پس می توان مقدار زیادی از اطلاعات را به صورت آنی و در چند ثانیه بدست آورد.
- افزایش انعطاف پذیری و مقیاس پذیری
به کمک رایانش ابری می توان تنها با چند کلیک ماوس، کسب و کار انعطاف پذیری ایجاد کرد که نیاز به برنامه های دیگری نداشته باشد.
- افزایش فضای ذخیره سازی داده ها
ارائه دهندگان سرویس های ابری به دلیل برخورداری از زیرساخت های عظیم امکان ذخیره سازی و نگهداری حجم عظیمی از داده ها را دارند.
- افزایش سرعت
سرویس های رایانش ابری دائماً در حال به روز شدن به آخرین نسخه هستند. در نتیجه از سرعت و کارآمدی بیشتری برخوردار هستند.
- کاهش هزینه ها:
خرید سخت افزار، نرم افزار، استقرار آنها، پرداخت هزینه های برق و غیره به شدت نیازمند هزینه های فراوانی است که با استفاده از رایانش ابری هزینه های مرتبط کاهش می یابد. علاوه بر این سازمان ها تنها در ازای میزان فعالیت خود هزینه پرداخت می کنند و نیاز به وجود سخت افزارهای گران قیمت و مصرف برق در این حالت نیست.
- افزایش بهره وری:
راه اندازی سخت افزارها، به روز رسانی نرم افزارها و دیگر فعالیت های مرتبط با مدیریت فناوری اطلاعات زمانبر بوده و نیاز به وقت و هزینه زیادی دارد. تیم های فناوری اطلاعات با استفاده از رایانش ابری در فعالیت های تجاری خود می توانند وقت و انرژی خود را صرف امور مهم تری نمایند.
- افزایش کارایی:
در سرورهای ابری نیازی به برنامه های کاربردی گوناگون نیست و تمام توان پردازشی سیستم صرف نرم افزارهای اصلی می شود.
- به روز رسانی های بدون دردسر
نرم افزارهای کلود دائماً به روز می شوند و مسئولیت نگهداری، پشتیبان گیری و عیب یابی آنها توسط فروشندگان فضای ابری انجام می شود.
- عدم محدودیت جغرافیایی:
با استفاده از سیستم پردازش ابری در هر لحظه و در هر مکانی از این کره خاکی می توانید به اطلاعات خود دسترسی داشته باشید.
- تعمیر و نگهداری آسان:
ارائه دهندگان سیستم های رایانش ابری تمام کارهای مربوط به نگهداری، تعمیر و به روز رسانی سخت افزارها و نرم افزارها را انجام می‌دهند. از آنجایی که این برنامه‌ها از طریق مرورگرهای وب قابل دسترسی هستند، هزینه های سازمان به طور چشمگیری کاهش می یابد.
- افزایش امنیت
با ذخیره سازی اطلاعات در فضای ابری احتمال آسیب پذیری اطلاعات در برابر سیل، بلایای طبیعی، خرابی دستگاه ها و غیره بسیار پایین خواهد بود. علاوه بر این رخنه امنیتی در سیستم های ابری به دلیل به روز رسانی های مداوم و دائمی بسیار نادر است و امنیت آن بستگی به امنیت سیستم هایی دارد که شما از آنها استفاده می کنید. برای اینکه کسب و کار شما امن‌تر شود می توانید از سرویس های ابری هوشمند مانند Intermedia Securisync، Egnyte Protect و Nerdio for Azure استفاده کنید که از ابزارهای امنیتی کلود می باشند.
در هر حال با رعایت نکات ساده امنیتی می توانید با خیال راحت و بدون نگرانی از امکانات سرویس های رایانش ابری استفاده کنید و از مزایای شگفت انگیز آن بهره‌مند شوید.
استفاده از رایانش ابری چه معایب و چالش‌هایی بر هوش تجاری سازمان دارد؟
برنامه‌های تحت وب معمولاً برای رفع نیاز و با امکانات پایه طراحی شده اند و بنابراین ممکن است نسبت به نسخه هایی که تحت وب نیستند از امکانات کمتری برخوردار باشند. همچنین نیاز به وجود اینترنت برای دسترسی به اطلاعات از چالش هایی است که این تکنولوژی با آن درگیر است.
نتیجه گیری
هوش تجاری علیرغم مزایای فراوانی که برای سازمان ها دارد با چالش هایی همچون حجم عظیم داده ها، نیاز به پایگاه عظیم داده، زیر ساخت های سخت افزاری و سرورهای قوی، خرید و راه اندازی نرم افزارهای گران قیمت و استخدام نیروی متخصص روبرو است. پیدایش فناوری رایانش ابری راه حلی سودمند و به صرفه در پاسخگویی به چالش های ذکر شده می باشد. همچنین رایانش ابری سازمان ها را قادر می سازد داده ها را سریع تر و مقرون به صرفه تر از گذشته تحلیل نمایند. در واقع سرویس های رایانش ابری به عنوان بستری برای رفع نقاط ضعف سیستم های هوش تجاری سنتی مطرح شدند و پیاده سازی آنها را در مقیاس بالا و هزینه کم امکان پذیر کرده است و نقش بسیار مهمی در رشد و توسعه سازمان ها دارد.
